Belangrijke onderwijskundige begrippen - Flipping the classroom
Gepubliceerd in
Bluff Your Way Into
Flip de klas (‘Flipping the Classroom’) kent een eenvoudig maar zeer krachtig principe: uitleg en instructies worden opgenomen en buiten de klas aan de leerlingen aangeboden, huiswerk wordt in de klas gemaakt.
De uitleg en instructies zijn nu door de leerling waar dan ook, wanneer dan ook, hoe vaak dan ook, hoe snel of langzaam dan ook te bekijken.
De tijd in het lokaal kan nu beter ingezet worden omdat er meer tijd is vrijgekomen voor interactie. Er is meer ruimte voor groepsactiviteiten waarbij de docent aanwezig is. De docent is voor de leerling direct bereikbaar voor vragen. De docent krijgt meer inzicht omdat hij het leerproces van de leerling direct kan observeren en kan hier gerichter in begeleiden.
Flip de klas is even simpel als geniaal. Flip de klas maakt differentiatie eenvoudiger, zowel voor de docent als voor de leerling.
Flip de klas gaat niet om de video’s. Flip de klas gaat om het optimaal gebruik maken van de tijd in het klaslokaal.
Bron: Flip de klas, Frans Droog
Laatst aangepast op maandag, 04 mei 2020 11:19
Excel-truc: zoeken op voorkomen van specifieke waarde
Gepubliceerd in
Losse flodders
De onderstaande formule is een slimmigheidje om binnen Excel te controleren óf een specifieke waarde (die in cel D1 staat vermeld) voorkomt in een opgegeven bereik (in dit voorbeeld A2:A178).
=ALS(AANTAL.ALS(A2:A178;D1)>0;"waarde komt voor";"waarde komt niet voor")
De formule telt hoe vaak het gespecificeerde criterium voorkomt in het opgegeven bereik. Als het vaker dan 1 keer voorkomt, is de conclusie 'waarde komt voor'.
In alle andere gevallen komt de aangegeven waarde nul keer voor, en kan conclusie getrokken worden dat "waarde komt niet voor".
Zie ook:
Excel-truc: doorzoeken cel op voorkomen specifieke tekens
Laatst aangepast op donderdag, 28 februari 2019 19:25
A3-methode volgens Rijk Schildmeijer & Paul Suijkerbuijk
Gepubliceerd in
Lean Six Sigma
Rijk Schildmeijer & Paul Suijkerbuijk beschrijven in het boek Six Sigma in de praktijk de A3-methode voor het gestructureerd oplossen van problemen:
A3 Management
A3 management is een methode binnen de Lean toolbox om gestructureerd van probleem tot oplossing te komen - 'een visuele uiting van het probleemoplossend gedachtenproces'. De naam 'A3' is gekozen omdat de uitwerking van een probleem tot een gerealiseerde oplossing wordt weergegeven op één stuk papier. Hierdoor dwingt de methode u om kort en bondig te formuleren en hoofd- en bijzaken te scheiden. "Als het niet op één A3 past, begrijpt de verbeteraar het probleem niet". Een bijkomend voordeel is dat één A3 makkelijker te communiceren is dan een document van 30 pagina's.
Binnen Toyota wordt een A3 gemaakt voor ieder probleem. Het dwingt je om een vast stappenplan te volgen (PDCA-cyclus) dat ervoor zorgt dat we het probleem goed begrijpen, op zoek gaan naar de grondoorzaak en de juiste oplossingen selecteren, meten of de gekozen oplossing resultaat heeft en eventueel bijsturen.
(...)
Een A3 volgt een vast stappenplan, namelijk:
-
Maak duidelijk wat het lange termijn doel is en omschrijf het probleem.
-
Nadere toelichting van de huidige situatie.
-
Het doel van het verbeterinitiatief.
-
Grondoorzaken van het probleem.
-
Oplossingen / (te nemen) maatregelen.
-
Implementatieplan.
-
Evalueer de resultaten van de oplossing(en).
-
Standaardiseer het nieuwe proces en borg de verbeteringen.
De A3 is een 'levend document', gedurende de zoektocht naar de juiste oplossing wordt de verslaglegging gedaan. Een A3 visualiseert de verbeteraanpak, de zoektocht, de gedachten van de verbeteraar.
De A3 wordt ook gebruikt om te communiceren naar teamleider, teamleden en medewerkers.
(...)
(1) Definieer het uiteindelijke doel en omschrijf het probleem
- Omschrijf het proces waar het over gaat op hoofdlijnen
- Bepaal de scope van het proces
- Omschrijf het probleem en de negatieve gevolgen hiervan
- Definieer het ultieme doel (the ultimate goal)
- Maak duidelijk hoe dit doel in de organisatiestrategie past
(2) Wat is de huidige situatie? Identificeer 'the gap'
- Zorg ervoor dat je het probleem goed begrijpt in haar volledige context en bepaal het verschil tussen de huidige situatie en het uiteindelijke doel ('True North')
- Ga kijken op de werkvloer, maak een VSM?
- Meet hoe het proces presteert
- WHERE? Waar ontstaat het probleem - Point of cause
(3) Doelstelling
- Definieer de verschillende klanten (ook interne klanten)
- Bepaal op basis van de huidige situtatie en het uiteindelijke doel de 'next target condition'
- Omschrijf het doel SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden)
(4) Grondoorzaken
- WHY? Root cause analysis - 5 x waarom, visgraatdiagram
- Analyseer de potentiële oorzaken
- Definieer de grondoorzaken
- Bepaal de belangrijkste grondoorzaken
(5) Maatregelen
- Bepaal de 'te nemen maatregelen' op basis van de grondoorzaken
- Operationaliseer de 'te nemen maatregelen'
(6) Implementatieplan en test de maatregelen
- Ga je pilot draaien
- Maak implementatieplan en een communicatieplan
- Denk na over de borging en na go live
- Implementeer en meet de resultaten
(7) Evalueer resultaat en proces
- Meet de procesprestatie na de implementatie
- Analyseer het proces na de implementatie
- Bepaal of 'the next target condition' is gehaald
- Bepaal of er nog bijsturende maatregelen nodig zijn
(8) Standaardiseer het nieuwe proces en vier resultaat
- Standardize / stabilize / teach / make it a routine
- Maak een SOP - Standard Operating Procedure
- Maak visueel als standaard niet wordt gehaald
- Zorg ervoor dat alle medewerkers weten wat het nieuwe proces is
- Maak een control plan zodat de verantwoordelijke weten wat ze moeten doen om te zorgen dat het proces 'in control' blijft
- Vier je succes
Bron: Six Sigma in de praktijk, Rijk Schildmeijer & Paul Suijkerbuijk
Laatst aangepast op woensdag, 06 februari 2019 21:07
Belangrijke onderwijskundige begrippen - Retrieval Practice
Gepubliceerd in
Bluff Your Way Into
Retrieval Practice
Definitie
....
Synoniem:
Actief ophalen informatie
Actief aan de slag met Retrieval Practice
‘Retrieval practice’ is een leerstrategie die gericht is op het informatie ook uit de hoofden van onze leerlingen krijgen en zo het leren te versterken. Door zeer regelmatig actief informatie terug te roepen wordt het geheugen voor deze informatie versterkt en wordt vergeten verzwakt.
Bron: Actief aan de slag met Retrieval Practice, Frans Droog
Leren is vergeten
Retrieval practice is een leerstrategie waarbij je datgene wat je hebt geleerd actief probeert terug te halen uit het langetermijngeheugen. Door dit zeer regelmatig te doen, versterk je het geheugen en vergeet je informatie minder snel. Retrieval practice is daarmee één van meest effectieve leerstrategieën. Als docent de taak om de belangrijkste begrippen of concepten structureel te laten terugkeren in je lessen. Op die manier bevorder je niet alleen het leren, maar leer je leerlingen deze strategie te gebruiken.
Bron: Leren is vergeten, Ilona Wevers & Reinier Geurts
Leertip: Retrieval Practice
Het actief ophalen van informatie uit je langetermijngeheugen, zodat je het een volgende keer wat makkelijker kan en dus minder snel vergeet.
Door actief informatie uit je langetermijngeheugen te halen, versterk je de verbinding tussen de neuronen in je hersenen, waardoor je makkelijker informatie uit je langetermijngeheugen kan halen (zie vergeetcurve). Manieren om dit te doen zijn bijvoorbeeld het beantwoorden van oefenvragen (toetsvragen, quizvragen) of het uit je hoofd opschrijven wat je van iets weet nadat je iets gelezen of gehoord hebt.
Bron: Leertip - Retrieval Practice
Wat is ‘retrieval practice’?
Het is een manier om leerstof in je langetermijngeheugen te krijgen, om het leren dus te versterken. Hoe werkt het? Door regelmatig actief informatie uit ons geheugen op te diepen, onthouden we die stof langer.
5 werkvormen voor ‘retrieval practice’
De graaf-in-je-geheugenbingo : Daag je leerlingen uit om leerstof zo ver mogelijk terug op te halen. Maak een rooster (retrieval grid) met vragen uit allerlei leerstofonderdelen (interleaving). Wie of wat ben ik?: Want om gericht vragen te stellen moet je al je kennis over de Egyptische goden uit je geheugen ophalen. Leuk én ook een tikkeltje lastig: de perfecte leersaus. De open vraag: Laat leerlingen eerst alleen en daarna per twee de vraag beantwoorden. Welk duo gaf het beste antwoord? Zoek het verband: Kleef onder elke stoel een post-it met een begrip op. Meteen een verrassend effect om je les mee te beginnen: kijk eens onder je stoel :). Doel? De leerlingen moeten zo snel mogelijk een verband zien tussen alle begrippen. Wie hoort bij wie? Waarom? En wie legt het uit? Oog voor detail: Niet alleen in woorden, maar ook in beelden kan je leerstof laten ophalen.
Bron: Wat is 'retrieval practice'
What is retrieval practice?
Retrieval practice involves recreating something you’ve learned in the past from your memory, and thinking about it right now. In other words, a while after you’ve learned something by reading it in a book or hearing it in a class or from a teacher, you need to bring it to mind (or “retrieve” it). The word after is really important; you need to forget the information at least a little in order for retrieval to be effective! You don’t want to just immediately recite what you see in the book or what the teacher told you, but rather you want to bring the information to mind on your own, once it starts to get a little more difficult to remember what you studied.
Bron: Learn how to study using... Retrieval Practice, Megan Smith & Yana Weinstein
Actief ophalen van informatie (Retrieval Practice)
Het actief ophalen van informatie uit je langetermijngeheugen, zodat je het een volgende keer wat makkelijker kan en dus minder snel vergeet.
Door actief informatie uit je langetermijngeheugen te halen, versterk je de verbinding tussen de neuronen in je hersenen, waardoor je makkelijker informatie uit je langetermijngeheugen kan halen. Manieren om dit te doen zijn bijvoorbeeld het beantwoorden van oefenvragen (toetsvragen, quizvragen) of het uit je hoofd opschrijven wat je van iets weet nadat je iets gelezen of gehoord hebt.
Daarbij is het belangrijk dat er enige tijd zit tussen de oefensessies: het is vooral effectief als je informatie deels vergeten bent en je langetermijngeheugen actief aan het werk moet zetten. Anders is het automatisme en daardoor niet leerzaam.
Door het ophalen van informatie te herhalen, gespreid over steeds meer tijd en door het afwisselen van onderwerpen en type oefenvragen daarover, blijft de leerstof vervolgens beter hangen.
Bron: https://leer.tips/tip/test-jezelf/
Retrieval practice
Learning strategy where we focus on getting information out. Through the act of retrieval, or calling information to mind, our memory for that informationi is strengthened and forgetting is less likely to occur. Retrieval practice is a powerful tool for improving learning.
Bron: https://lovetoteach87.com/2019/11/24/retrieval-practice-the-myths-versus-reality/
Retrieval practice
Stel je leerlingen regelmatig vragen over eerder geziene leerstof. Ze worden zo ‘gedwongen’ om die informatie op te halen uit hun geheugen. Het proberen herinneren kost in veel gevallen meer moeite dan gedacht. Waarschijnlijk moeten je leerlingen even moeite doen om zich te herinneren dat de hoofdstad van Thailand Bangkok is. Het is net dié handeling - het proberen herinneren - die het geheugen en dus het leren merkbaar verbetert. De gangbare wetenschappelijke benaming voor dit principe is retrieval practice (oefenen van het herinneren).
(...)
Retrieval practice als manier van leren
Het idee dat het ophalen van informatie het leren bevordert, bestaat al eeuwen. De laatste decennia is het onderwerp weer actueel dankzij de grote wetenschappelijke belangstelling om cognitief onderwijsonderzoek te integreren in de klaspraktijk. Retrieval practice is een van de meest effectieve aanpakken voor het leren, onthouden en toepassen van informatie.
Door de robuuste impact op het geheugen vormt deze methode voor de leraar een belangrijk onderdeel van instructie. Onderzoek toonde aan dat retrieval practice het leren drastisch verbetert in vergelijking met herlezen of opnieuw bestuderen van de leerstof.3 Telkens wanneer we informatie uit het langetermijngeheugen proberen te herinneren, wordt het geheugen voor die informatie versterkt én het vermogen vergroot om die informatie in te toekomst succesvol te herinneren.
Hoe sneller en gemakkelijker we informatie uit ons geheugen kunnen ophalen, hoe minder ‘bandbreedte’ we hieraan hoeven te spenderen. De vrijgekomen ruimte in ons werkgeheugen kunnen we dan gebruiken om nieuwe informatie te verwerken.
(...)
Twaalf voordelen van retrieval practice
Naast het verhogen van de leerwinst heeft retrieval practice nog een aantal rechtstreekse en onrechtstreekse voordelen. We sommen ze voor je op.
Retrieval practice... 1. versterkt de hersenpaden in je brein, waardoor de leerstof langer wordt onthouden. 2. verbetert de organisatie van kennisschema’s in je brein. 3. identificeert de lacunes in wat je weet. Je merkt meteen wat je wel en nog niet kan, zodat je kunt bijsturen. 4. zorgt dat je meer leert tijdens je leersessie over de aansluitende leestof. 5. verbetert de transfer van kennis naar andere contexten. 6. helpt je zelfs niet-geteste inhouden beter te herinneren. 7. leert je jezelf beter te monitoren (vergroot metacognitieve kennis). 8. voorkomt inmenging van eerdere inhouden bij het leren van nieuwe inhouden. 9. geeft feedback aan leraren. 10. stimuleert je leerlingen om te studeren (bij regelmatige gebruik van retrieval). 11. vermindert de toetsangst voor summatieve toesten. 12. regelmatig toetsen vermindert afdwalen tijdens de les.
Bron: Wijze lessen - 12 bouwstenen voor effectieve didactiek, Tim Surma (e.a.)
Laatst aangepast op zondag, 14 februari 2021 16:58
De wet van Pareto volgens Marcel van Assen
Gepubliceerd in
Lean Six Sigma
De wet van Pareto (80/20-regel)
80% van de uitkomsten worden veroorzaakt door 20% van de oorzaken.
De wet van Pareto, ook wel het Pareto-principe, wordt in de volksmond de 80/20-regel genoemd. Het is een universeel geaccepteerde regel die in 1906 werd opgesteld door Vilfredo Pareto; hij stelde dat 80% van de economie beheerst werd door 20% van de mensen. Het was vooral kwaliteitsgoeroe Joseph Moses Juran die ontdekte dat de 80/20-verhouding op veel managementaspecten toepasbaar is. De gegeneraliseerde formulering stelt dat 80% van de uitkomsten veroorzaakt worden door 20% van de oorzaken. Zo kan in een keten 20% van de toeleveranciers 80% van de leverproblemen veroorzaken. Bij zoeken naar oorzaken van (keten)problemen, biedt deze managementwet houvast om snel en efficiënt de belangrijkste oorzaken te vinden.
Bron: Het managementwetboek, Marcel van Assen
Laatst aangepast op vrijdag, 18 januari 2019 21:03
Zaakgericht werken volgens NORA (2)
Gepubliceerd in
Informatiemanagement
In het artikel De proces- en informatiekundige kant van een zaak beschrijft NORA wat zij verstaat onder een zaak, deelzaak, vervolgzaak en gerelateerde zaak:
De twee kanten van een zaak
Een proces start op basis van een ‘trigger’. Dit kan bijvoorbeeld een verzoek, een melding/signaal, een (aan)vraag, een opdracht of een aangifte zijn. Er bestaan documentgebonden, tijdsgebonden en persoonsgebonden triggers.
Een proces loopt end-to-end. Het resultaat van een proces is een (half-) product of dienst. Bij dienstverlenende processen wordt dit ook wel een klant-tot-klant proces genoemd. Een end-to-end proces omvat alle voor de ontvanger relevante stappen. Dus van vraag tot antwoord, van verzoek tot besluit, van aanvraag tot uitkering en van opdracht tot betaling.
Een proces omvat een bundeling van gelijkverlopende zaken. Een individuele zaak doorloopt een proces. Maar 1 zaak is daarmee niet gelijk aan 1 proces. Het proces en de inhoudelijke behandeling van een zaak zijn daarmee van elkaar te scheiden.
Een zaak Een samenhangende hoeveelheid werk met een welgedefinieerde aanleiding en een welgedefinieerd eindresultaat, waarvan kwaliteit en doorlooptijd bewaakt moeten.
Er bestaan enkelvoudige en meervoudige processen. Een enkelvoudig proces bestaat uit 1 zaak. Een meervoudig proces omvat meerdere deelzaken. Van iedere (deel-)zaak is een dossier op te bouwen. Een dossier kan dus bestaan uit een of meerdere subdossiers.
Een meervoudig proces met deelzaken
Naast deelzaken kunnen ook vervolg- en gerelateerde zaken voorkomen. Een vervolgzaak is een zaak die volgt op een andere zaak. Deze zaak kan niet zelfstandig voorkomen. Denk aan een bezwaar of beroep. Die onlosmakend verbonden is met de voorafgaande zaak. Bij een klacht kan dit eveneens het geval zijn. Maar deze kan ook zelfstandig als zaak voorkomen.
Een vervolgzaak
Met gerelateerde zaken worden zaken bedoeld die samenhangen met een andere zaak. Bijvoorbeeld thematisch, persoons-, groeps- (zoals een gezin, familie, of een vereniging) of gebiedsgebonden onderwerpen.
Een proces kan éénmalig, meermalig of circulair optreden. Denk bij meermalige processen aan zorggerelateerde of onderhoudsgebonden processen. Meermalige en circulaire zaken kunnen via een relatie met elkaar worden verbonden.
Een circulaire zaak
Bron: De proces- en informatiekundige kant van een zaak
Laatst aangepast op zaterdag, 02 februari 2019 19:33
Command & control volgens John Seddon
Gepubliceerd in
Citaten: management
When I ask people ‘what’s the problem with command and control?’ they usually focus on the ‘command’ word – bosses are too bossy – so we need ‘servant leaders’, leaders as ‘coaches’ and the like. But actually the problem is the ‘control’ word.
John Seddon
Laatst aangepast op donderdag, 21 februari 2019 09:21
5x waarom volgens volgens Bergman, Van der Laan, Nieuwenhuijse & Blijsie
Gepubliceerd in
Lean Six Sigma
Doel
Tot de mogelijke grondoorzaak van een probleem komen
Toelichting
Binnen Toyota (TPS) ingevoerde, effectieve interviewtechniek om tot de kern te komen. Vraag letterlijk meerdere keren "waarom?", totdat je bij de grondoorzaak bent.
Toelichting
Symptoombestrijding is als de fietsband plakken, zonder het glas op het pad op te ruimten... Echt goed doorvragen is, zeker bij onduidelijke problemen, wijzer dan speculatief meteen in oplossingen of 'schuldigen' te denken. Vijf keer (min of meer) doorvragen met "waarom?" helpt in het verbeteren om...
- Echt tot de kern van het probleem of risico te komen
- Niet direct 'schuldigen' aan te wijzen op basis van eerste vermoedens, primaire reacties of aannames
- Niet te snel in symptoombestrijding te denken
Aanpak
- Begrijp wat het probleem is (of de uitdaging)
- Vraag meerdere keren "waarom?" en controleer of je de antwoorden snapt
- Verifieer met observaties (op locatie) of anderzijds of een oorzaak klopt
- Stop wanneer je merkt dat je tot de echte (grond)oorzaak bent aangekomen
Synoniem en/of alternatief
In het Engels: 5 times "why?".
Duur
Kan in enkele minuten.
Bron: Lean Six Sigma - Samenzinnig verbeteren - De complete toolbox om aantoonbaar te verbeteren, Marcus Bergman, Tom van der Laan, Sanne Nieuwenhuijse, Jeroen Blijsie
Laatst aangepast op zondag, 23 augustus 2020 18:37
Verlicht leiderschap volgens John Seddon
Gepubliceerd in
Citaten: leiderschap
When you rid your organisation of conventional controls, develop meaningful controls derived from your purpose and put these to work where the work is done, people light up. They don’t need servant leaders or coaches, they need leaders who think differently.
John Seddon
Laatst aangepast op donderdag, 21 februari 2019 09:19
Zet je Lean-bril op (boekentip)
Gepubliceerd in
Boeken over Lean Six Sigma
Zet je lean-bril op verspilling zien en verwijderen Brian Legein
Bij Bol.com
Laatst aangepast op zondag, 24 februari 2019 20:33
|