[0-9] - [A] - [B] - [C] - [D] - [E] - [F] - [G] - [H] - [I] - [J] - [K] - [L] - [M] - [N] - [O] - [P] - [Q] - [R] - [S] - [T] - [U] - [V] - [W] - [X] - [Y] - [Z]

 

 

Taak

Een verzameling samenhangende activiteiten die onderdeel uitmaakt van een personele functie en als pakket van werk aan een actor kan worden opgedragen.

Verzameling activiteiten die als taak door een medewerker in een rol wordt uitgevoerd (bijv postregistratie). Datgene wat iemand moet realiseren. Taken geven antwoord op de vraag "Wat ben je aan het doen?". (Wordt bij SDW een activiteit genoemd)

 

Tabel

Geordende lijst van gegevens. Een element uit een tabel heet een cel. In tabel is in veel gevallen bedoeld om gegevens overzichtelijk te presenteren.

Zie ook: Matrix

 

Tactisch management

Het geheel van organiserende en structurerende taken dat, uitgaande van het strategisch management, nodig is. Het is het structureel besturen van het systeem.

 

 

Takttijd

Takttijd is een maatstaf voor het ritme of tempo van het werk in een proces. Takttijd wordt ook wel productieritme genoemd.

Het doel van Takttijd is om het ritme van de productie precies af te stemmen op de klantvraag.De Takttijd wordt als volgt berekend.

Het productieritme dat nodig is om te voldoen aan de vraag van de klanten.

De hartslag van een Lean productie systeem. Deze is afhankelijk van de vraag. Als de vraag bijvoorbeeld 240 stuks per dag is en een werkdag 8 uur, dan is de takttijd per bewerkingsstap voor het product 480 minuten/240 = 2 minuten. In de praktijk is de cyclustijd die daadwerkelijk wordt gehanteerd overigens korter, anders zou elke verstoring leiden tot leverproblemen

Het woord 'Takt' is Duits, maar wordt alom gebruikt in Japan. Het is de klantvraag uitgedrukt in tijdseenheden.

De beschikbare productietijd gedeeld door de hoeveelheid producten die moet worden gemaakt.

Takttijd = Beschikbare Productietijd / Klantvraag

Een voorbeeld:

De klant vraagt om 100 producten per dag. Er zijn 8 productie-uren per dag beschikbaar.
De Takttijd wordt dan:
8 uren / 100 producten = 0,08 uren = 4,8 minuten = 4 minuut en 48 seconden
Elke 4 min en 48 seconden moet een product gemaakt worden.

Alle activiteiten in het proces worden toebedeeld aan taakpakketten. Ieder takenpakket moet binnen de Takttijd afgerond worden. Indien takenpakket A eerder is afgerond dan B, dan wordt er gewacht tot de Takttijd voorbij is om te beginnen aan het volgende product.

Groot voordeel van Takttijdsturing is, dat het de voorspelbaarheid van het proces sterk vergroot. Op vaste intervallen worden producten afgeleverd. Daarnaast fungeert de Takkttijd als een richtsnoer voor het indelen van takenpakketten.

 

Teamfasen Tuckman

Model dat aangeeft via welke vier fasen een team zich ontwikkelt: forming, storming, norming en performing.

Zie ook: Teamontwikkeling volgens Tuckman

 

Teamrollen Belbin

Model waarin acht (team)rollen worden onderscheiden belangrijk zijn bij teamvorming: voorzitter, vormer, plant, monitor, bedrijfsman, brononderzoeker, groepswerker en controller.

Zie ook: Teamrollen volgens Meredith Belbin (1) en Teamrollen volgens Meredith Belbin (2)

Telkaarten

Gestructureerd formulier waarmee gegevens gemakkelijk verzameld en geanalyseerd kunnen worden.

Zie ook: Concentratiediagram

 

Terminologie

Studie van vaktaal en meer bepaald van de benamingen die binnen een vakgebied worden gegeven aan de voor het vakgebied relevante concepten.

Termen kunnen naar de vorm samenvallen met woorden of uitdrukkingen in de gewone omgangstaal maar binnen het vakgebied hebben zij een specifieke betekenis die niet altijd overeenkomt met de betekenis in de omgangstaal

 

Terugkoppeling

Hulpmiddel binnen regel- en besturingsystemen. De teruggekoppelde gegevens geven informatie over de afwijkingen van een gemeten waarde ten opzichte van de gestelde normen. Deze afwijkingen worden als stuursignalen gebruikt om het systeem bij te sturen.

 

T-toets

Er zijn verschillende toepassingen voor de t-toets. De meest voorkomende is die waarmee na wordt gegaan of de gemiddelden van twee (onafhankelijke) groepen van elkaar verschillen. .....

De t-toets wordt vooral gebruikt om aan de hand van twee steekproeven na te gaan of de gemiddelden van twee populaties aan elkaar gelijk zijn. Bij toetsing van meer dan twee groepen (op gemiddelde) moet een variantie-analyse worden uitgevoerd.

De t-toets is gebaseerd op een aselecte steekproef en op de vooronderstelling dat de steekproefverdeling normaal is verdeeld. De nulhypothese luidt dat de beide populatiegemiddelden aan elkaar gelijk zijn (mu₁= mu₂). Als niet aan deze vooronderstellingen is voldaan,kan een niet-parametrische toets worden uitgevoerd;

bijvoorbeeld de Mann-Whitney toets.

Alias: Student t-test

Zie ook: 1 sample t-test, 2 sample t-test

 

T-toets paren

De t-toets paren wordt gebruikt om twee kenmerken (gemeten op interval-/ratio-niveau bij één onderzoekseenheid) te vergelijken.

 

Taart-diagram

Bij een taart-diagram wordt een cirkelschijf zo onderverdeeld dat de oppervlaktes van de sectoren de frequenties van de klassen representeren.

Alias: Pie chart (Eng)

 

Takttijd

Productietempo gebaseerd op de klantvraag.

'Takt' is het Duitse woord voor ritme. Takttijd is een Lean-concept dat aangeeft in welke tempo geproduceerd moet worden om te voldoen aan de klantvraag ('productieritme'). De takttijd bereken je door de netto beschikbare productietijd te delen door de klantvraag.

Zie: LSS: Takttijd

 

Theory of Change

Verandertheorie of veranderboom genoemd. Een denkmodel dat beschrijft welke middelen (inputs) nodig zijn om de beoogde activiteiten
uit te voeren, welke direct meetbare resultaten (outputs) deze activiteiten zullen opleveren, welke effecten (outcomes) de resultaten verwacht worden te hebben op de doelgroep en wat de langetermijn netto-effecten op doelgroep en maatschappij (impact) zouden kunnen zijn als gevolg van de activiteit.

Alias: Logisch model

 

Theory of Constraints (TOC)

Door Eliyahu Goldratt ontwikkeld denkmodel waarin de prestaties van een systeem afhangen van de zwakste schakel, de zogenaamde bottleneck (beperking). Door een bottleneck op te heffen, verbeter je het systeem. Er ontstaat echter altijd wel een nieuwe bottleneck, zodat je als je wilt continu wilt blijven verbeteren - letterlijk - moet blijven denken in beperkingen.

De kern van de Theory of Constraints (ToC) is dat de output van een gegeven (voortbrengings)systeem wordt bepaald door zijn zwakste schakel. ... De theory of constraints stelt dat door het oplossen van de grootste beperking (de bottleneck) de output van het gehele systeem omhoog gaat. Door telkens een nieuw knelpunt te verwijderen, wordt de output van het systeem verbeterd. De TOC zoekt de bottleneck in het systeem op en probeert die te elimineren. Een productielijn kan niet sneller werken dan het traagste werkstation.

TOC richt zich op systeemverbetering, waarbij een systeem is gedefinieerd als een serie wederzijdse afhankelijke processen. Een analogie voor een systeem is de ketting: een serie onderling afhankelijke schakels die samenwerken om het overkoepelende doel te bereiken. De beperking is een zwakke schakel en de prestatie van de hele keten wordt dan ook beperkt door de kracht van de zwakste schakel. In productieprocessen concentreert TOC zich op het proces dat de snelheid van het product door het systeem vertraagd.

Verbetermethode waarbij de nadruk ligt op het wegnemen van blokkades (bottlenecks) in de procesgang.

Theory of Constraints (TOC) focust zich op het verbeteren van de gehele waardeketen door het proces slim af te stemmen op de bottleneck (beperkende factor). Een uur verloren op de bottleneck, is een uur verloren voor het systeem. De bottleneck dient geëlimineerd te worden indien resultaten uitblijven. De grondlegger van TOC is Eliyahu Goldratt. Goldratt is bij het grotere publiek bekend geworden met zijn roman ‘Het Doel’. Hierin wordt TOC op een zeer toegankelijke manier uiteengezet. TOC bestaat uit vijf stappen:

1. Identificeer de bottleneck.

Dit is de activiteit binnen de gehele waardeketen die de doorstroming bepaalt. Vaak vind je de beperkende factor te letten op hoge voorraden die voor de processtappen liggen.

1. Laat geen capaciteit verloren gaan bij de bottleneck.

Voorkom bijvoorbeeld onnodige stilstand en ontijdige aanvoer van halffabrikaten.

1. Als de bottleneck op maximum capaciteit draait, bepaalt de snelheid van de beperkende factor ook de snelheid van de andere bewerkingen. Stem alle processen op de snelheid van de bottleneck af.
2. Wanneer resultaten uitblijven, dienen acties ondernomen te worden om de bottleneck te elimineren.
3. Het wegnemen van de bottleneck zorgt voor andere bottlenecks. Begin bij stap 1 om in te springen op de nieuwe bottleneck.

 

Theory of Constraints (TOC) focust zich op het verbeteren van de gehele waardeketen door het proces slim af te stemmen op de bottleneck (beperkende factor). Een uur verloren op de bottleneck, is een uur verloren voor het systeem. De bottleneck dient geëlimineerd te worden indien resultaten uitblijven.

De grondlegger van TOC is Eliyahu Goldratt. Goldratt is bij het grotere publiek bekend geworden met zijn roman ‘Het Doel’. Hierin wordt TOC op een zeer toegankelijke manier uiteengezet. Later heeft hij nog enkele boeken geschreven over TOC zoals bijvoorbeeld ‘Het Hooibergsyndroom’ en de roman ‘ Het Is Geen Toeval’.

TOC bestaat uit vijf stappen:

• Identificeer de bottleneck. Dit is de activiteit binnen de gehele waardeketen die de doorstroming bepaalt. Vaak vind je de beperkende factor te letten op hoge voorraden die voor de processtappen liggen.
• Laat geen capaciteit verloren gaan bij de bottleneck. Voorkom bijvoorbeeld onnodige stilstand en ontijdige aanvoer van halffabrikaten.
• Als de bottleneck op maximum capaciteit draait, bepaalt de snelheid van de beperkende factor ook de snelheid van de andere bewerkingen. Stem alle processen op de snelheid van de bottleneck af.
• Wanneer resultaten uitblijven, dienen acties ondernomen te worden om de bottleneck te elimineren.
• Het wegnemen van de bottleneck zorgt voor andere bottlenecks. Begin bij stap 1 om in te springen op de nieuwe bottleneck.

 

Zie ook: Ken je beperkingen met Eli Goldratt, LSS: Theory of Constraints (TOC)

 

Tijdreeksgrafiek

Grafiek voor het in kaart brengen van een kenmerk over een tijdsperiode.

Een grafiek van punten van gegevens, gerangschikt naar tijdsverloop.

Tijdkaarten worden vaak gemaakt om te helpen herkennen of en wanneer een probleem zich voordoet. Maar zij kunnen ook gebruikt worden om gaandeweg trends te bespeuren. Door gegevens te verzamelen, die regelmatig af te zetten en procesveranderingen in de grafiek op te merken, kunnen we zien wanneer er verschuivingen en veranderingen optreden. Daardoor kunnen we tijdig actie ondernemen - om problemen op te lossen voor zij erger worden of om positieve veranderingen op te sporen en vast te houden.

Diagram voor het visualiseren en (kunnen) onderzoeken van trends of andere patronen die in de loop der tijd optrede.

Diagram van de dataverspreiding over een periode. Wordt gebruikt om activiteitspatronen te evalueren over een periode. Tijd wordt weergegeven langs de x-as.

De waarden worden in volgorde van tijd weergegeven. Op de x-as de tijdseenheden en op de y-as de waarde van het kenmerk. Zet voor iedere waarneming een punt in de grafiek en verbind de punten door rechte lijnen. Hierdoor worden mogelijk patronen zichtbaar en deze worden onderzocht op hun oorzaak. Op deze manier krijg je meer inzicht in de werking van het proces.

Alias: Tijddiagram, Tijdkaart, Times Series Plot

 

Timebox

Vaste tijdspanne waarbinnen iets moet gebeuren, zoals bijvoorbeeld een stand-up, die maximaal 15 minuten mag duren. Door een maximum tijd aan te houden voorkom je dat er onnodig lang wordt gediscussieerd.

 

TOC

Zie: Theory of Constraints

Toegevoegde waarde

Toegevoegde waarde wordt bepaald door de klant en moet voldoen aan de volgende drie criteria:

(1) De klant moet bereid zijn ervoor te 'betalen'.

(2) Het product of dienst moet meteen goed worden geleverd.

(3) Het product of dienst moet worden getransformeerd.

 

Toegevoegde waarde-analyse

Een techniek van proces-analyse waarmee wordt vastgesteld welke activiteiten wel en geen waarde toevoegen voor de klant van het proces.

 

Toetsende statistiek

Beantwoorden van de vraag in hoeverre de gevonden resultaten van de steekproef geldig zijn voor de gehele populatie.

Alias: generaliserende statistiek, inferentiële statistiek, inductieve statistiek

 

Tollgate review

Formele overgang naar de volgende DMAIC-fase.

Alias: Gate review

Zie ook: LSS: rollen binnen LSS + Tollgate review

 

Total Productive Maintenance (TPM)

Proactieve benadering voor het onderhoud van apparatuur.

Total Productive Maintenance (TPM) heeft twee uitgangspunten. Ten eerste moet stilstand als gevolg van machines en gereedschappen te allen tijde voorkomen worden. Ten tweede wordt er getracht het uiterste uit de machines en gereedschappen te halen door deze continu te blijven doorontwikkelen

Zie: Overall Equipment Effectiveness (OEE)

Zie ook: LSS: Overall Equipment Effectiveness (OEE)

Total Quality Management

Integraal kwaliteitssysteem waarbij de kwaliteit van producten en diensten continu verbeterd wordt door de processen continu te meten en bij te sturen.

Alias: TQM

 

Touchpoint

Interactieve momenten van een product, dienst of merk met klanten, niet-klanten en andere actoren rondom een transactie in een bepaalde omgeving.

Alias: contactmoment, point of contact

Toyota Productiesysteem (TPS)

Het Toyota Productie Systeem, afgekort als TPS, is door de Japanse autofabrikant Toyota ontwikkeld productiesysteem dat de basis vormt van Lean.

De manier waarop Toyota werkt, in de breedste zin van het woord. Het systeem als geheel heeft het karakter van een managementfilosofie.

Het Toyota Production System (TPS) is een geïntegreerde sociaal-technisch systeem, ontwikkeld door Toyota, dat haar management filosofie en praktijk omvat. De TPS organiseert de productie en logistiek voor de autofabrikant, met inbegrip van de interactie met leveranciers en klanten. Het systeem is een belangrijke voorloper van de meer generieke "Lean manufacturing." Taichi Ohno, Shigeo Shingo en Eiji Toyoda ontwikkelde het systeem tussen 1948 en 1975. Oorspronkelijk genaamd "Just In Time productie," Het bouwt voort op de aanpak die door de oprichter van Toyota, Sakichi Toyoda, zijn zoon Kiichiro Toyoda, en de ingenieur Taichi Ohno. De oprichters van Toyota leunde zwaar op het werk van W. Edwards Deming en de werken van Henry Ford. De beginselen die ten grondslag liggen aan de TPS zijn belichaamd in de Toyota Way.

Zie: LSS: Het Lean-huis (TPS)

 

TQM

Zie: Total Quality Management (TQM)

 

Training en opleiding

Resultaatgebied dat zich richt op het resultaat: bredere inzetbaarheid van medewerkers, te realiseren door het leren van nieuwe kennis en vaardigheden aan anderen door opleiding, training, coaching en begeleiding.

Oefenen in een bepaalde vaardigheid

 

Transporttijd

Tijd die nodig is om een bepaald artikel of een bepaalde zending te transporteren van de ene plaats naar de andere.

Tijd die nodig is om het werk en de werkopdracht van de ene werkplaats naar de andere te verplaatsen.

 

Trigger

Datgene wat een proces in gang zet, bijvoorbeeld een vraag van een klant of het bereiken van een bepaald moment in de tijd (tijdstrigger).

 

True North

‘Het ware noorden’, het ultieme doel waar een organisatie naartoe werkt. Echter, een true noth ligt zover weg dat het waarschijnlijk nooit gehaald kan worden, maar door ernaartoe te werken kom je wel een heel eind.

Alias: Het Ware Noorden

 

 

Turfstaat

Techniek voor het verzamelen van feite.

De turfstaat bestaat uit een lijst met mogelijke waarnemingsuitkomsten met daarachter 'turfruimte', waarbij je het aantal keren turft dat je een bepaalde waarneming doet. Bij waarnemingen geef je in de turfstaat aan van welk type een waarneming is (bijv. het aantal fouten, klachten).

Doel van een turfstaat is het noteren en ordenen van waarnemingsuitkomsten.

Een turfstaat is een lijst van mogelijke waarnemingsuitkomsten met daarachter een turfkolom en een kolom voor de totaalscores. Zo kun je in één oogopslag zien welke waarnemingsuitkomst het meest of het minst voorkomt (met een frequentietabel kan dit cijfermatig worden bevestigd).

 

 

Two-bin systeem

Een voorraadbewakingssysteem waarbij de voorraad bestaat uit twee partijen. Normaal worden artikelen uit één van beide partijen gehaald. Als geconstateerd wordt dat deze partij op is, wordt een bestelling geplaatst en dient de andere partij als werkvoorraad.

Two-bin is een pull-productie systeem. De voorraad per onderdeel of artikel is verdeeld over twee bakken. Een ervan is grijpvoorraad, de andere reservevoorraad. Wanneer de bak met grijpvoorraad op is, wordt deze weer besteld en gevuld.

Een two-bin systeem wordt voornamelijk gebruikt in combinatie met een grijpvoorraad (= voorraden van goederen die zonder administratieve handelingen vrij gebruikt mogen worden).