[0-9] - [A] - [B] - [C] - [D] - [E] - [F] - [G] - [H] - [I] - [J] - [K] - [L] - [M] - [N] - [O] - [P] - [Q] - [R] - [S] - [T] - [U] - [V] - [W] - [X] - [Y] - [Z]

 

 

Laagste specificatielimiet (LSL)

De laagste waarde van een kenmerk die nog acceptabel is.

Zie: Specificatiegrenzen

 

Lagging indicator

Stuurgegevens die weinig bijdragen aan het verbeteren van prestaties omdat ze niet of nauwelijks voorspellende waarde hebben (bijv. de winst).

Bij het sturen op lagging indicators, stuur je op gegevens uit het verleden.

In de woorden van W. Edwards Deming: "Management by results - like driving a car by looking in rear view mirror."

 

Langetermijnvariatie

Waargenomen variatie van een input- of outputkenmerk waarop de meerderheid van de variatie-effecten die het beïnvloeden, heeft kunnen beïnvloeden.

 

 

Lateraal denken

Techniek die stimuleert om te denken vanuit verschillende perspectieven.

Tegenover het laterale denken staat het logische denken, waarbij lineair van A naar B wordt gedacht. In tegenstelling tot het logische denken is het laterale denken er niet op gericht om ergens uit te komen. En zonder die focus op de oplossingen kom je er toch uit. Het gaat dus om zowel een geesteshouding als methode waarbij je jezelf niet laat beperken door bestaande oplossingen en benaderingswijzen, maar concepten en waarnemingen mentaal verandert, zodat ruimte ontstaat voor nieuwe patronen.

Zie: Creativiteit volgens Edward de Bono

Leading indicator

Stuurgegeven die kunnen bijdragen aan het verbetren van prestaties omdat ze enige voorspellende waarde hebben.

Lean

Methode voor het verbeteren van processen gebaseerd op 5 principes, waarbij klantwaarde en eliminatie van verspilling centraal staan.

Managementfilosofie die gebaseerd is op het reduceren van verspilling (waste). Door het reduceren van verspilling wordt kwaliteit verbeterd, doorlooptijd verkort en kosten gereduceerd.

Letterlijk te vertalen als ‘slank’ of ‘lenig’. Lean is een managementfilosofie die tot doel heeft alle processen binnen een organisatie zodanig te laten functioneren dat verspillingen worden geëlimineerd, waardoor voor klanten de waarde van producten of diensten wordt gemaximaliseerd. Binnen Lean staat de klant dus centraal.

Lean berust op drie pijlers: cultuur, principes en technieken.

Verbetermethode gebaseerd op het voorkomen van verspilling en het identificeren van toegevoegde waarde voor de klant.

Elimineren van verliezen uit de processen, zodat elke stap waarde toevoegt voor de klant

De term 'Lean' werd geïntroduceerd door James Womack en Daniel Jones in het boek The  Machine that Changed the Word. Lean staat voor een een verzameling van principes en methodes die gericht zijn op het identificeren en elimineren van niet-waarde toevoegende activiteiten (verspilling; waste) bij het produceren van producten of leveren van diensten.

De letterlijke vertaling van Lean is ‘mager’. Verzamelterm voor concepten gericht op het optimaliseren van (bedrijfs)processen. Vertaling voor (bedrijfs)processen = slank en slagvaardig. In dat kader betekent Lean ook ‘véél meer doen met véél minder inspanningen’.

Lean Enterprise

Organisaties binnen de gehele waardeketen werken samen om maximale waarde te leveren aan de klant door gezamenlijk verspillingen te elimineren. Hierbij worden over de gehele linie lean-concepten toegepast.

Lean Manufacturing

Lean Manufacturing staat voor het produceren van producten of diensten aan de hand van de 5 stappen uit ‘Lean Thinking’. Lean Manufacturing wordt ook wel Lean Production genoemd.

Lean Manufacturing huis

Principes uit Lean Manufacturing zijn visueel weergegeven in een zogenaamd Lean Manufacturing Huis.

Lean Production

Lean Production staat voor het produceren van producten of diensten aan de hand van de 5 stappen uit ‘Lean Thinking’.

 

Lean Six Sigma (LSS)

Procesverbetermethodologie en -technieken gericht op het voorkomen van verspilling (Lean) en het verminderen van variatie (Six Sigma).

Managementfilosofie die de focus van Six Sigma (variatiereductie) en Lean (verspillingreductie) combineert.

Lean Six Sigma is een poging tot het combineren van de procesverbetermethodieken Lean (identificeren, elimineren verspilling) en Six Sigma (reduceren variatie). Deze combinatie is moeilijk omdat sprake is van een spanning tussen Six Sigma dat meer gericht is op 'doorbraakprojecten' en Lean dat meer gericht is op constante, stapsgewijze verbetering.

 

Lean Thinking

5-stappenplan voor het elimineren van verspillingen en versnellen van het proces, gebaseerd op vijf principes: (1) Specificeer de waarde voor de klant, (2) Identificeer de waardestroom, (3) Creëer flow, (4) Produceer op vraag van de klant (Pull), en (5) Streef naar perfectie.

De term ‘Lean Thinking’ is geïntroduceerd door de schrijvers James Womack en Daniel Jones^*. Lean Thinking is bedoeld als manier van denken om structuur te geven aan de verbeteractiviteiten van organisaties. Lean Thinking bestaat volgens Womack en Jones uit de volgende vijf principes:

1. Specificeer waarde vanuit de klant.
2. Identificeer alles stappen in de waardestroom voor elke product familie. Elimineer stappen die geen waarde toevoegen.
3. Laat de stappen elkaar kort opvolgen, waardoor het product vloeiend naar de klant stroomt (‘creëer flow’).
4. De klant geeft door het bestellen van producten een ‘pull-signaal’ af waardoor voorafgaande processen in de waardestroom in werking worden gezet.
5. Herhaal deze stappen totdat perfectie is bereikt: een voortbrengingsproces dat waarde oplevert voor de klant en geen verspillingen bevat.

* uit: Womack, James, and Jones, Daniel, Lean Thinking, p. 10, New York, Simon & Schuster., 1996

Zie ook: Lean als verbetermethode, Lean thinking volgens Womack en Jones

Leiderschap

Medewerkers coachen en ondersteunen.



Leren

Leren is het proces dat leidt tot effectievere actie door te starten met reflectief observeren, het verwerken van de uitkomsten van die reflecties in nieuwe concepten, om vervolgens op basis daarvan te gaan experimenteren met nieuw gedrag.

Essenties van leren: (i) reflectief observeren, (ii) verwerkt in nieuwe concepten; (iii) experimenteren met nieuw gedrag.

Leren door doen

Zo snel mogelijk verbeteringen uitproberen, zodat geleerd wordt hoe te verbeteren.

Leren zien

Cultuuraspect; medewerkers moeten leren zien wat verbeterd moet worden.

 

Level scheduling

Stroomlijnen van zowel de hoeveelheid en de mix van producten in een productieschema.

Level scheduling zorgt ervoor dat een constante werkstroom kan plaatsvinden, waardoor de fluctuatie van klantvraag vermindert, met als uiteindelijk doel dat elk product elke dag naargelang de vraag kan worden geproduceerd.

 

Lijnbalancering

Proces waarbij de doorlooptijden en het aantal operators in een proces worden afgestemd op de takttijd.

Opsplitsen van de aan de lijn uit te voeren taken in zo klein mogelijke deeltaken en vervolgens deze deeltaken toewijzen aan de verschillende stations in de lijn, op zodanige wijze dat alle stations een vrijwel gelijke werklast hebben en dat de deeltaken in de juiste volgorde worden uitgevoerd.

Lijnbalancering staat voor het optimaliseren van een productielijn door het verdelen van taken over werkstations, zodanig dat er evenwichtige, gelijkzwaartige taakpakketten ontstaan. Deze stations dienen op elkaar aan te sluiten waardoor wachttijden en buffers vermeden worden. Het balanceren van de lijn gebeurt door het aantal werkstations aan de lijn aan te passen. Bij het verkorten van de cyclustijd dienen het aantal werkstations en/of de capaciteit per werkstation aangepast te worden. Denk hierbij aan meer of minder werkstations en/of het verschuiven van taken tussen de werkstations. Wanneer een lijn gebalanceerd is, liggen de tijden van de werkstations vaak vast. Dit is het ritme waarin de werkstations produceren. Tijden per werkstation kunnen aangepast worden wanneer er lastigere of moeilijkere producten geproduceerd moeten worden. Dit werkt door in de gehele lijn. Het is aan te raden de tijden constant te houden en moeilijke producten en makkelijke producten elkaar te laten afwisselen. Takttijd is een middel om de tijden per station vast te leggen.

Lijnbalancering staat voor het optimaliseren van een productielijn door het verdelen van taken over werkstations, zodanig dat er evenwichtige taakpakketten ontstaan. Deze stations dienen op elkaar aan te sluiten waardoor wachttijden en buffers vermeden worden.

Elk productieproces bestaat uit meerdere processtappen naast en achter elkaar. Als al deze opeenvolgende stappen niet van gelijke duur zijn dan ontstaan er wachttijden. Door de stappen in te korten en/of te vermeerderen kunnen de wachttijden verkleind worden. Op deze manier wordt de productielijn gebalanceerd (zie ook takttijd en cyclustijd).Lijnstop

Een middel om handmatig en/of automatisch een proces stil te leggen wanneer een defect is opgetreden.

Alias: Line balancing

Zie ook: Takttijd

 

Lijndiagram

Grafiek waarin de ontwikkeling van een variabele in de tijd wordt gevolgd met behulp van een aaneenschakeling van rechte stukjes.

Verloop van een variabele, de trend, gedurende een tijdsinterval weer te geven.

Diagram waarin een lijn het verband tussen twee grootheden aangeeft. In een tijdreeks staat de tijd altijd op de horizontale as.

In een enkelvoudig lijndiagram geeft één lijn het verband tussen de tijd en de waarneming aan. In een samengesteld lijndiagram kan niet alleen de ontwikkeling van vergelijkbare groepen gegevens worden weergegeven, maar ook hun onderlinge verschillen.

Een lijndiagram wordt meestal gebruikt om het verloop van een gemeten waarde (een variabele)
met een continu verloop over een bepaald tijdsinterval zichtbaar te maken. Hierdoor kan de trend
in de gegevens getoond worden.

Er is geen vrije keuze wat er langs de assen wordt uitgezet. Langs de horizontale as, de X-as, wordt
de onafhankelijke variabele, de tijdseenheid, uitgezet. Bij elke waarde hiervan hoort een gemeten
waarde van de meetvariabele, de afhankelijke variabele. Deze afhankelijke variabele wordt langs
de verticale as, de Y-as, uitgezet. Elke combinatie levert een punt op en elk punt wordt in het
diagram geplaatst. Vervolgens wordt er tussen de punten rechte verbindingslijnen getrokken.
Deze verbindingslijnen geven het continue verloop over de periode aan.

Alias: lijngrafiek

Zie: Statistische concepten en hulpmiddelen: lijngrafiek

 

 

Lijnproductie

Wijze van produceren waarbij het gehele productieproces gericht is op één of een aantal weinig van elkaar afwijkende producten. De bewerkingen worden in een groot aantal direct na elkaar volgende stations uitgevoerd. Tussen de stations bevinden zich geen of hooguit kleine buffers. De producten worden in één stroom verwerkt.

 

Lijnstop

Een middel om handmatig en/of automatisch een proces stil te leggen wanneer een defect is opgetreden, bijv. een stopknop aan een lopende band.

Zie ook: Andon en Jidoka

 

Little's Law

 

Lower control limit (LCL)

Voor regelkaarten: de limiet waarboven de subgroepwaarden moeten blijven om het proces onder controle te houden; gewoonlijk drie standaardafwijkingen onder de centrale tendens.

Zie: Control Chart

 

Lower Specification Limit

Zie: Laagste Specificatielimiet (LSL)