Zwembaandiagram
Definitie
...
Alias:
Functiestroomdiagram, swimlanes, swimlanes diagram, cross-functional process map, cross functional flowchart, functieoverstijgende flowchart, Rummler-Brache-diagram
Zie ook:
- Zwembaandiagram volgens Webers, Van Engelen en Luijben
- Zwembaandiagram volgens Lucidchart
- Baantjes zwemmen in een zwembaandiagram
Swimlanes
Visualisatie van een proces, waarbij de activiteiten in een proces grafisch gekoppeld worden aan een uitvoerende rol. De rollen worden gekoppeld aan 'zwembanen'.
Bron: Het BPM boek - theorie en praktijk van procesgericht organiseren, Aty Boers & Nico de Graaf
What Is a Cross-Functional Process Map or Swimlane Diagram?
A cross-functional process map illustrates workflow in organizations. A work-flow consists of a set and series of interrelated work activities and resources that follow a distinct path as work inputs (resources) get transformed into outputs (items) that customer's value. The name, "cross-functional process map" means the whole (end-to-end) work process "crosses" several functions or other organization entities. It also called a swimlane diagram because the pattern of the horizontal bands is similar to the lapes of an Olympic swimming pool (as seen from above the pool).
Whereas the relationship map only shows the parts of an organization, the cross-functional process map shows you the work that takes place within in toch part. Note that the rectangles that represent organization "parts" on a relation-ship rstop become borizontal bands or "swimlanes" on the cross-functional process rnap.
Key Features of Cross-Functional Process Maps
Here are three key features of cross-functional process maps:
A. Swimlane
• 'The horizontal band shows work activities in the context of the organization part or other "entity" that holds or performs those activities
B. Workflow
• A set of interrelated activities and resources deployed in a unique manner
• This is the mechanism that creates and delivers value
C. Supplier-customer relationships
• Handoff of work item between two distinct entities
• In systems thinking terms, this (handoff) is an interface beween two components
Bron: The Basics of Process Mapping, Robert Damelio
Analysing the hand-offs
One of the frequent problems found with business processes involve 'hand offs', where one actor passes the work to another actor.
Bron: Business Analysis, Debra Paul, James Cadle & Donald Yeates (editors)
Functieoverschrijdende flowchart
De functieoverschrijdende flowchart (ook cross-functional flowchart, cross-functional process map, deployment flowchart of macro process map genoemd) is een zeer krachtig instrument om (vaak primaire) processen helder weer te geven, over de grenzen van de organisatie-eenheden heen en met identificatie van vertragingen, herhalende stappen, buitensporige controles, potentiële risico's en eventueel voorzien van een tijd-as. Een voorbeeld is een bestelproces. Dit horizontale proces overschrijdt de afdelingsgrenzen met 'verkoop', 'binnendienst', 'financiën' en wellicht 'productie'.
Functieoverschrijdende flowcharts zijn eenvoudig te begrijpen voor iemand die nieuw is op dit gebied. De systematiek voor het maken van een functie-overschrijdende flowchart is niet moeilijk, maar bij veel processtappen en wanneer veel partijen een rol spelen kan het resultaat complex zijn. Een lineaire flowchart laat de input, activiteiten, beslissingen en de output van een proces, deelproces of processtap opeenvolgend zien tijdbasis en zonder de verschillende functies binnen het proces.
(...)
Een functieoverschrijdende flowchart is een afbeelding van een proces en laat zien wie verantwoordelijk is voor iedere taak of activiteit in het proces. De functieoverschrijdende flowchart wordt ontworpen door degenen die een rol in het proces vervullen en helpt bij de identificatie van:
• de volgorde van de stappen van input via transformatie tot output;
• de functionele interfaces tussen de processtappen;
• de beslissingen die moeten worden genomen langs deze weg;
• de betrokken personen, functies en producten.
De functieoverschrijdende flowchart helpt bij het vereenvoudigen, stroomlijnen en/of herontwerpen (redesign) van het proces.
Een functieoverschrijdende flowchart is zinvol wanneer het een proces betreft waarbij meerdere partijen/personen betrokken zijn. Het in het proces-relatiediagram geselecteerde proces wordt nu functieoverschrijdend en in de juiste volgorde beschreven om daarmee op macroniveau risico's, bottlenecks of probleemgebieden in een proces te identificeren.
Bron: Process Mapping - Een praktische methodiek voor een heldere kijk op businessprocessen, Hans Terhürne
Partities of zwembanen
Bij een activiteit kunnen meer dan één rol betrokken zijn. Bepaalde stappen binnen een activiteit kunnen toebehoren aan een bepaalde rol, gespeeld door externe personen, systemen of processen. De stappen binnen een activiteit kunnen worden geordend naar rol, door gebruik te maken van partities, ook wel zwembanen genoemd (partitions of swimlanes).
Bron: https://www.spinam.nu/wp-content/uploads/2016/09/03_UML_Activity_Diagrams.pdf
Functiestroomdiagram
Doel/beschrijving
Een functiestroomdiagram is een stroomdiagram waarin als extra informatie wordt aangegeven welke speler de activiteiten uitvoert en hoe de interactie tussen de verschillende spelers is.
Techniek
In het overzicht worden de procesactiviteiten verspreid over banen waarin elke speler zijn eigen baan heeft.
Richtlijnen:
- Van links naar rechts
- Procesblokje bevat alleen werkwoorden
- In de bovenste balk wordt de input voor activiteiten weergegeven
- Alle activiteiten worden toegewezen aan een speler
- Maak na een beslissymbool de keuze expliciet
- Criterium (in een beslissymbool) bevat altijd een vraagteken
- Alle activiteiten worden getriggerd (door een andere activiteit of input)
- Verwijzingen worden bovenaan het diagram weergegeven
- Retourpijlen zijn rood
- Een gemeenschappelijke activiteit (meerdere spelers voeren uit) wordt met een stippellijn weergegeven.
(...)
Vaak wordt de variabele 'tijd' zichtbaar gemaakt in een functiestroomdiagram door verticale lijnen door het stroomdiagram, die de activiteiten opdelen in tijdsblokken. Tevens kan onderaan het functiestroomdiagram een extra swimlane worden toegevoegd om de ondersteuning (bijvoorbeeld ICT-ondersteuning) weer te geven.
Swimlane structuur
Visualisatie van een proces waarmee duidelijk wordt over welke afdelingen of functies het proces verloopt.
Swimlane
Weergave waarin de activiteiten in een procesflow zichtbaar zijn naar de afdelingen en/of de functies die deze activiteiten uitvoeren
De AO en procesmanagement - Theorie en voorbeelden van de AO en procesmanagement, AO-online
Lane
A partition that is used to organize and categorize activities within a Pool. A Lane extends the entire length of the Pool either vertically or horizontally. Lanes are often used for such things as internal roles (e.g., Manager, Associate), systems (e.g., an enterprise application), or an internal department (e.g., shipping, finance).
Bron: https://info.convedo.com/tech-talk/the-ultimate-glossary-45-bpmn-2-terms-explained
Swimlane
A Swimlane is a graphical container for partitioning a set of activities from other activities. BPMN has two different types of Swimlanes. See “Pool” and “Lane.”
Bron: https://info.convedo.com/tech-talk/the-ultimate-glossary-45-bpmn-2-terms-explained