Expliciete kennis
Definitie
....
Impliciete kennis
Definitie
....
Zie ook:
De meest gebruikte indeling is die tussen expliciete en impliciete kennis.
Expliciete kennis is de kennis die te vinden is in documenten en protocollen. Deze is namelijk eenvoudiger te beschrijven en dus vast te leggen, te categoriseren, te verspreiden en over te dragen. Impliciete kennis is de kennis die mensen op basis van hun specifieke ervaring, vaardigheden en attitude toepassen in hun dagelijks werk.
Impliciete kennis wordt in het Engels ook wel tacit knowledge genoemd, wat kan worden vertaald met stilzwijgende kennis. Zelfs de kennisbezitter is zich er vaak niet van bewust dat hij of zij deze impliciete kennis bezit. Dat maakt de beschrijving en verspreiding ervan extra lastig. Expliciete kennis is te associëren met feiten die toetsbaar en theoretisch helder zijn. Impliciete kennis is te associëren met persoonlijke kennis, vaardigheden en creativiteit.
Bron: In zicht - nieuwe wegen voor implementatie, J. Ravensbergen
Expliciete en impliciete kennis ('tacit' of stilzwijgende) kennis
Als actieve kennisdragers zijn mensen in staat kennis toe te passen, te ontwikkelen en te vermeerderen. Mensen zijn zich niet altijd bewust van de kennis die zij gebruiken. Vandaar dat onderscheid gemaakt wordt tussen expliciete en impliciete of stilzwijgende kennis. Expliciete kennis is kennis die in een of andere taal uitgedrukt kan worden. Het is kennis die onder woorden gebracht kan worden en daardoor relatief gemakkelijk kan worden overgedragen. Vroeger leerden mensen op school meer feiten. Zij werden beoordeeld naar de mate waarin deze feiten gereproduceerd konden worden. Expliciete kennis is vaak in een vorm gegoten die we direct kunnen overdragen. We vinden expliciete kennis bijvoorbeeld terug in leerboeken, documentatie en software.
(...)
Impliciete of stilzwijgende ('tacit') kennis is die kennis die in voorkomende gevallen wel wordt toegepast maar niet altijd expliciet te maken is. Alle mensen doen bepaalde handelingen uit gewoonte, op grond van bepaalde ervaringen. Wij weten meer dan we kunnen zeggen. Denk maar aan fietsen. Het leren fietsen valt moeilijk uit te leggen. We leren fietsen in de praktijk, dat wil zeggen met vallen en opstaan en daardoor leren we snel. Impliciete kennis is persoonsgebonden en vaak contextgebonden. In ons kennisbegrip zit veel impliciete kennis in de 'skills', in de wijze waarop bepaalde zaken worden uitgevoerd. Sommige mensen ... hebben voor het in elkaar zetten van een wandkast geen handleiding nodig. Zij voeren de handelingen uit op basis van 'understanding' en van 'skills'. Anderen daarentegen maken gebruik van een handleiding. In die handleiding is de procedurele kennis in de vorm van stappen die achtereenvolgens genomen moeten worden expliciet gemaakt.
Bron: Management van kennis - een creatieve onderneming, Jacques Boersma
Experts in kennismanagement maken graag onderscheid tussen stilzwijgende, impliciete kennis en expliciete kennis. Het is blijkbaar een begrippenpaar dat de harten van academici sneller doet kloppen. En dat is goed te begrijpen want eindelijk komt de wetenschappelijke wereld wat dichter bij wat de praktijk toch zo nauw aan het hart ligt: ervaring, intuïtie en gezond verstand. Maar een goede definitie van wat nu eigenlijk impliciete kennis (luit knowledge') is, blijkt verre van eenvoudig. Cynici zullen opmerken dat een goed inzicht in het wezen van impliciete kennis blijkbaar ook tot de impliciete kennis behoort.
Dan maar in mensentaal. Er is kennis die we zeer moeilijk kunnen verduidelijken. Hoe voert een goed verkoper zijn verkoopgesprekken? Hoe schrijf je een goede roman? Hoe neem je een bocht met een fiets? Het laatste voorbeeld is erg bekend. Als je zou denken: door mijn stuur naar links of rechts te draaien, zul je snel (van je fiets gevallen!) merken dat 'bochten nemen per fiets' wel iets anders is dan aan een stuur draaien. Iedereen 'weet' maar weinigen 'beseffen' dat ze eerst hun lichaamsgewicht in de richting van de bocht verleggen. Bochten nemen per fiets behoort tot de impliciete kennis.
Goede vertegenwoordigers doen 'onbewust' wat er expliciet in de boekjes over verkoopvaardigheden staat: de klant waarderen, veel vragen stellen, prijsobjecties ombuigen, een vertrouwensrelatie opbouwen enzovoort. Als je hun echter vraagt hoe ze het doen, antwoorden ze in alle eerlijkheid dat ze dat niet goed weten, dat het allemaal een kwestie van gezond verstand is, van aanvoelen wat je op dat moment moet doen, en vooral dat je er heel veel ervaring voor nodig hebt. Mensen denken dan snel: ach, die dames en heren laten het achterste van hun tong niet zien. 'Kennis is macht', die dames en heren vertegenwoordigers willen gewoonweg hun geheimen niet vertellen. Bij een tweede benadering is het niet zozeer onwil, dan wel onvermogen. Hetzelfde geldt voor managementvaardigheden. Weinig managers kunnen je vertellen hoe ze het nu eigenlijk doen. Hoogstens slaken ze wat 'kreten van het moment': empowerment, delegatie, besluitvaardigheid.
De verklaring is eenvoudig. Wat rechtstreeks door het CEO-brein wordt bedacht, kan netjes worden neergeschreven. Dat kan iedereen (met een voldoende ontwikkeld CEO-brein uiteraard, maar zo zijn er heel veel). Wat echter op het raakvlak ligt van dat CEO-brein en de meer emotionele, ervaringsgerichte, sensitieve delen van het brein is veel moeilijker onder woorden te brengen. Dat is blijkbaar stilzwijgende kennis.
Bron: Hebt U Een Ceo-brein?, Marc Buelens
Expliciete en impliciete kennis
[K]ennis kan ook ... worden opgedeeld ... in expliciete en impliciete kennis. Sommige onderzoekers naar geheugen en kennis zijn van mening dat deze opdeling de opdeling in declaratieve en procedurele kennis zal gaan vervangen. Expliciete kennis komt min of meer overeen met declaratieve kennis, en impliciete kennis met niet-declaratieve kennis. Onder impliciete kennis valt dus iets meer dan alleen procedurele kennis. Impliciete kennis is kennis die wel kan worden toegepast in relevante situaties, maar die van intuïtieve aard is, in hoge mate onbewust blijft, en niet gemakkelijk onder woorden kan worden gebracht. Expliciete kennis kan daarentegen wel onder woorden worden gebracht en kan cognitief gemanipuleerd worden.