Studiewijzer

Definitie

...

Alias: ...

Studiewijzer

Een studiewijzer is een schriftelijk en/of elektronisch document dat als doel heeft studenten informatie en duidelijkheid te geven over hun leeromgeving en om hen te ondersteunen in het actief (en zelfgestuurd) verwerken van de leerstof. Tevens is het een begeleidingsinstrument voor studenten en een manier waarop de docent zijn communicatiekanalen duidelijk kan maken. Een studiewijzer bevat concrete informatie zoals instructies voor taken, doelstellingen, studietips, ... . De hoeveelheid informatie en het taalgebruik zijn afgestemd op de behoeften van de studentengroep die aan de leeromgeving participeren.

In de literatuur wordt een studiewijzer als volgt omschreven:
... een hulpmiddel dat leerders organisatorisch en strategisch houvast zou moeten bieden tijdens het (zelfstandig) leren en studenten daarnaast aanzet tot studieplanning en het ontwikkelen van leerstrategieën (Donche en Van Petegem, 2002).

Bron: https://www.bvdatabank.be/node/208

Studiewijzer

Het toekomstig onderwijs — met minder doceerlessen — zal vaker een beroep doen op de `beeldschermdocent' en meer gaan steunen op (zelf)studiewijzers en samenwerkend leren. De eerstgenoemde 'docent', de computer, komt in de volgende paragraaf aan de orde. De studiewijzer is als het ware een `papieren docent'. De docent van vlees en bloed die op effectieve wijze wil differentië-ren en leerlingen zelfstandig wil laten leren zal, naast het uitkiezen van ge-schikte leerboeken en ander geprefabriceerd leermateriaal, zelf studiewijzers moeten samenstellen om het zelfstandig leren van zijn leerlingen te reguleren. (Een studiewijzer is een moderne versie van wat vroeger een taakkaart heette.) De opdrachten in studiewijzers kunnen individueel of groepsgewijs wor-den uitgevoerd.

Hieronder staan in telegramstijl de (mogelijke) elementen van studiewijzers genoemd: ? leerdoelen, kernbegrippen of onderwerpenboom;
? verwijzingen naar andere zelfstudiewijzers;
? studeeraanwijzingen en suggesties (bijvoorbeeld aanbevolen volgorde van te ondernemen leeractiviteiten);
? vragen ter activatie van voorkennis;
? verwijzingen naar studieteksten;
? verwijzingen naar audio-visueel leermateriaal;
? overzicht van te gebruiken hulpmiddelen;
? uitleg van moeilijke onderdelen;
? sprekende voorbeelden, vergelijkingen of toepassingsmogelijkheden;
? zelftoetsen: vragen en opdrachten met terugkoppeling;
? omschrijving van de criteria voor een te leveren eindproduct;
? schatting van de te investeren zelfstudietijd;
? suggesties voor verdere studie.

Goede studiewijzers ontwikkelen vergt veel tijd, maar naarmate de wijzers vaker en langer gebruikt worden, loont investeren in kwaliteit de moeite. Samenwerking met collega's, ook collega's op andere scholen, ligt hierbij voor de hand. Het opstellen van studiewijzers zal in de opleidingen tot docent voor het `studiehuis' een onderdeel van het onderwijsprogramma moeten vormen.

Bron: Lesgeven en zelfstandig leren, Tjipke van der Veen & Titus Geerligs