Neil Webers, Lucas van Engelen & Thom Luijben beschrijven in hun boek Het groot verbeterboek - meer dan 120 tools en concepten voor procesverbeteraars en verandermanagers het Analyse-instrument van de procesmatrix:
De procesmatrix is een overzicht van alle factoren die mogelijk invloed hebben op een prestatie-indicator. Per invloedsfactor wordt aangegeven of het een stuurvariabele, ruisvariabele of een verstoring is, en of het verwachte effect op de te verbeteren prestatie-indicatoren sterk, beperkt of nihil is.
De procesmatrix is in wezen een rapportage. Deze geeft deelnemers aan een verbeterproject de gelegenheid om te zien of invloedsfactoren die zij hebben genoemd ook worden gerapporteerd. ... De classificatie in stuurvariabelen, ruisvariabelen en verstoringen wordt later gebruikt om de verbetermaatregel af te stemmen op de variabele in kwestie. De inschatting van het effect op de prestatie-indicatoren is een hulpmiddel om een selectie te maken van factoren die nader onderzocht moeten worden om de meest cruciale te vinden.
Aanpak
Stap-1
[Maak een tabel] met in de eerste kolom het proces dat wordt bekeken, in de tweede kolom de potentiële invloedsfactor, in de derde kolom de typering van de invloedfactor, in de vierde kolom de effectinschatting op de prestatie-indicator en in de vijfde kolom ruimte voor opmerkingen.
Stap-2
Schrijf alle verzamelde invloedsfactoren op in de tweede kolom. Deze invloedsfactoren zijn de opbrengst van de verschillende methoden zijn de opbrengst van de verschillende methoden voor het benoemen en opsporen van invloedsfactoren, zoals brainstormen, interviews met experts en Best-of-Best (BoB)-analyse versus Worst-of-Worst (WoW)-analyse.
Stap-3
Bepaal van elke factor of het een ruisvariabele is (een factor die continu aanwezig is in het proces, maar niet te manipuleren), een stuurvariabele is (een factor die wel te manipuleren is) of een verstoring is (een incidenteel voorkomende factor die het proces verstoort) en zet dit in kolom 3.
Stap-4
Geef van elke potentiële invloedsfactor het effect op de prestatie-indicator weer. Noteer dit met ++ als er een groot effect is, met + als er een beperkt effect is en een 0 als er niet of nauwelijks een effect is.
Stap-5
Geef in kolom 5 de relevante opmerkingen en met name de bewijsvoering (indien aanwezig) voor de effectinschatting uit kolom 4.
De procesmatrix wordt opgeleverd aan het einde van de Analyse-fase (A) van het DMAIC-stappenplan.
