Één van de 94 modellen die Suzanne Turner beschrijft in het Het zwarte boekje voor managers is de vijf-keer-waarom-methode:
Wanneer te gebruiken
Wanneer je de oorzaak van een probleem wilt achterhalen of een beter begrip wilt krijgen van een bepaalde kans.
Resultaat
Een aantal verschillende inzichten ten aanzien van hetzelfde probleem of dezelfde kans, waardoor u een brede basis krijgt om de te nemen acties te overwegen.
(...)
Methode
-
Omschrijf duidelijk het probleem of de kans waarvan een analyse moet plaatsvinden.
-
Stel de groep de vraag 'Waarom?' Noteer de antwoorden.
-
Blijf steeds de vraag 'Waarom?' stellen totdat er geen antwoorden meer volgen.
-
Gebruik de antwoorden om de te nemen acties te bepalen.
(...)
Aandachtspunten
Het is een zeer eenvoudige methode die u in staat stelt om verder te denken dan het gebruikelijke en ook andere mogelijkheden te verkennen. De methode is gebaseerd op de filosofie dat een probleem of gebrek een mogelijkheid in zich heeft om de oorzaken die eraan ten grondslag liggen volledig te begrijpen. Door slechts de symptomen te bestrijden negeert u de mogelijkheid om de achterliggende oorzaak volledig te doorgronden en aan te pakken. ... [De methode is afkomstig van de] Toyota Motor Company, waar men merkte dat door vijf keer de vraag 'Waarom?' te stellen in de meeste gevallen de oorzaak van een probleem duidelijk werd. Het is bovendien een techniek die kinderen jarenlang gebruiken om de wereld om hen heen te leren begrijpen.