In het boek Werken met Lean beschrijft Peter Matthijssen kernachtig de Lean-techniek Value Stream Mapping:
Een Value Stream Map (VSM) is feitelijk een procesmodel; een schematische weergave van een proces. In de VSM wordt dit proces echter bekeken vanuit het oogpunt van waarde. Welke activiteiten in het proces voegen waarde toe voor de klant?
[Je gebruikt een VSM] door (een deel van) het proces in kaart te brengen en het proces stap voor stap te beoordelen met een groep inhoudelijk betrokkenen. Per processtap bepaal je of deze stap:
- Waarde toevoegt voor de klant
- Waarde toevoegt voor de eigen organisatie
- Geen waarde toevoegt
Een VSM-diagram laat zien hoe de waardestroom eruit ziet. Activiteiten die alleen maar waarde toevoegen voor de organisatie of geen waarde toevoegen bieden mogelijkheden voor verbetering. Als je gedetailleerd kijkt naar activiteiten in organisaties, dan blijkt maar een klein gedeelte (tussen de 5 en 20%) waarde toe te voegen voor klanten. Dit betekent dat er ruimte is voor verbetering!
Het is niet de bedoeling om in één keer alle activiteiten te elimineren die geen waarde toevoegen; dit lukt niet. De kracht van de techniek schuilt vooral in de discussie over (klant)waarde. Op basis van deze discussie kunnen kleine stappen worden gezet naar verbetering.