'Gemba' is het Japanse woord voor 'daar waar het echte werk uitgevoerd wordt'. Dit is de werkvloer. Vaak zien we in organisaties dat er met weinig respect wordt gesproken over de Gemba. Als er ophef is, dan wordt dit veroorzaakt op de Gemba... Maar feitelijk is de Gemba dé plek waar het bestaansrecht van de organisatie op gebouwd is. Dit is de plek waar waarde wordt toegevoegd voor klanten. Lean richt zich nadrukkelijk op de Gemba. Er is respect voor de mensen die het 'echte werk' uitvoeren.
Kaizen betekent letterlijk 'verbeteren/veranderen is goed'. De kaizen techniek is gericht op continu verbeteren op de Gemba. Door het betrekken van mensen die dicht bij het echte werk staan benut je optimaal de kennis die hier aanwezig is. Kaizen is gericht op het kritisch maken van mensen ten opzichte van het eigen werk en het prikkelen om na te denken over verbeteringen.
(...)
De kaizen aanpak kan geïntegreerd worden in het werk van alledag. Veel organisaties werken met 'dagstarten' of 'keek op de week sessies'. Op deze momenten komen het team (vanuit de Gemba) en het management samen. Er wordt gesproken over thema's als (actuele) kwaliteit, klantwaarde en verspillingen Ook worden afspraken gemaakt over verbeteringen en taken verdeeld. Op deze manier geeft Kaizen invulling aan continu verbeteren.
Het management heeft in de Lean-filosofie een ondersteunende rol. Zij faciliteren mensen op de Gemba in hun werk en het optimaliseren hiervan (kaizen). De welbekende organisatiepiramide wordt vanuit Lean vaak andersom getekend. De Gemba staat hierin bovenaan. Management- en stafonderdelen van de organisatie zijn ondersteunend aan de Gemba.
Bron: Werken met Lean, Peter Matthijssen & Almar Jong