Mintzberg onderscheidt vijf strategievormen:

(1) Intende strategy: de strategie die organisaties proberen te realiseren

(2) Deliberate strategy: het doelbewuste pad van intentie naar realisatie

(3) Realized strategy: het gerealiseerde deel van de strategie

(4) Unrealized strategy: het mislukte deel van de strategie

(5) Emergent strategy: datgene wat onbedoeld wordt gerealiseerd

Naast de algemeen bekende idee dat een strategie als vooropgezet plan al dan niet gerealiseerd kan worden, is het thema van emergence vaak minder bekend. Mintzberg stelt dat een belangrijk deel van datgene wat organisaties realiseren nooit als zodanig bedoeld is of als doelbewust en vooropgezet strategisch plan is gelanceerd. Het verschijnt als het ware uit het strategische niets. Organisaties bereiken dingen waarvan het nooit de bedoeling was dat zij die bereikten; er is vaak sprake van toeval. Zo was Viagra aanvankelijk bedoeld voor mannen met hartziekten en pijn in de borst.

Mintzberg stelt dat strategiëen kunnen groeien uit kleine ideëen en initiatieven, maar ook op vreemde plekken en de meest onverwachte momenten. Vrijwel iedereen in de organisastie kan een strateeg blijken te zijn. Het is de idee die prevaleert, het zaadje dat uiteindelijk groeit tot volwassenheid en succes.

Argyris en Schön (1978) wijzen beslissers in dit verband ook op het verschil tussen twee handelingstheorieën:

(a) Espoused theory: gedrag waarover mensen communiceren en waarvan zij in veronderstelling staan dat dit het feitelijke gedrag is

(b) Theory-in-use: het feitelijke gedrag

Bron: Een organisatie van vlees en steen (2009), Mark Mobach