In het boek Informatiemanagement beschrijven Laury Bollen en Mark Vluggen het besluitvormingsmodel van Herbert Simon (1977):
Simon (1977) geeft aan dat een besluitvormingsproces uit een drietal fasen bestaat:
-
Intelligence.
-
Design.
-
Choice.
Ad (1) Intelligence
Dit is de fase van het signaleren en formuleren van een probleem. Signalen die duiden op een mogelijk probleem, kunnen zich op veel verschillende manieren aandienen. ... Als deze signalen zijn opgepikt en geanalyseerd, kan het probleem gedefinieerd worden.
Ad (2) Design
Dit is de fase van het bedenken van mogelijke oplossingen voor het probleem. ... De designfase heeft tot doel tot een lijst met mogelijke oplossingen te komen.
Ad (3) Choice
Dit is de fase waarin de voor- en nadelen van de in de vorige fase bedachte oplossingen op een rij worden gezet en de beste oplossing wordt gekozen. Deze keuze wordt vervolgens geïmplementeerd en geëvalueerd.
Deze fasen in het besluitvormingsproces kunnen worden gebruikt als basis voor een indeling van beslissingen, waarbij we een onderscheid maken in gestructureerde, semi-gestructureerde en ongestructureerde beslissingen. Bij een ongestructureerd probleem is geen enkele van de hierboven besproken fasen gestructureerd; bij een gestructureerd probleem zijn alle fasen gestructureerd. Indien sommige fasen wel en andere niet gestructureerd zijn, spreken we van een semi-gestructureerd probleem.
Bij gestructureerde problemen kan de besluitvormer gebruikmaken van vaste procedures. Het gaat hier vaak om terugkerende problemen, waarvoor een standaardoplossing bestaat. Intuïtie en menselijke oordeelskracht spelen hierin geen enkele rol. Gestructureerde problemen zijn programmeerbaar. Indien je een bepaalde vaste werkwijze hanteert om het probleem op te lossen, kom je altijd bij de juiste oplossing terecht. ....
Ongestructureerde problemen zijn complex en er is geen kant-en-klare oplossing voorhanden. Intuïtie en menselijke oordeelskracht spelen bij dit type beslissingen een grote rol. ... [E]r is geen standaard-oplossingsmethode die je kunt volgen en die automatisch tot een goede beslissing leidt. ... In tegenstelling tot gestructureerde problemen zijn dit allemaal vraagstukken die niet regelmatig terugkeren.
Voor de meeste problemen geldt dat ze noch volledig gestructureerd, noch volledig ongestructureerd zijn. We spreken in dat geval van semi-gestructureerde problemen. Het uitvoeren van een netto-contantewaardeberekening voor een investeringsvoorstel is een voorbeeld van een semi-gestructureerd probleem.
