In zijn boek Meer inzicht en overzicht met mindmappen - Sneller en succesvoller zakendoen, beschrijft Hans Buskes de 'regels en de kunst van het mindmappen':

Wie de (organische) vorm en gebruik van krachtige trefwoorden onder de knie heeft, heeft de regels van de kunst van het mindmappen grotendeels te pakken.

(...)

Mindmappen werkt, omdat het vorm, kleur, context, beeld (elementen waarin de rechter hersenhelft dominant is) toevoegt aan onze traditionele manier van tekstregels onder elkaar plaatsen (een zaak van de linker hersenhelft). Mindmappen werkt ook omdat het uitgaat van signaalwoorden. Eén zo'n woord zegt meer en springt er meer uit, dan een lange 'grijze' zin. ... Eén trefwoord (gemiddeld minder dan tien tekens). Super-efficiënt, super-effectief.

Mindmappen versterkt de breinactiviteit door vorm, kleur, beelden en context geïntegreerd aan tekst toe te voegen. De rechter hersenhelft is dominant bij deze activiteiten.

(...)

Vorm
De vorm van een mindmap is bijna net zo belangrijk als de keuze van de trefwoorden. Wie op internet ernaar zoekt, komt heel veel mindmaps tegen in de vorm van 'harkjes', zeg maar organigrammen een kwart slag gedraaid. Bijna net zo geestdodend als lappen tekst. De grondlegger van mindmappen Tony Buzan noemt dit 'proto' mindmaps: mindmaps die geen echte mindmaps zijn. (...) De voorkeur van de hersenen voor ronde vormen, ligt verankerd in onze instinctieve afkeer voor hoekige, afgestompte vormen die staan voor gevaar en bedreiging.

(...)

Kleur
Kleur is het volgende facet van een mindmap waaraan het zijn kracht ontleent. Maak een mindmap enkel in zwart en het schuift al weer dichter naar een gewone lap tekst met woorden. Het gebruik van kleur geeft ordening aan een mindmap (hoofd- en zijtakken die bij elkaar horen, hebben dezelfde kleur),maar kan de mindmaptakken ook een betekenis, codering of signaalfunctie meegeven. Zo is een mindmap die de voors en tegens van een bepaald onderwerk afweegt, geheel in de kleuren groen (voor) en rood (tegen) uit te voeren.

(...)

Kleur zorgt voor:
- ordening (groepeert wat bij elkaar hoort)
- extra ondersteuning van de trefwoorden
- signalering (let op, belangrijk, negatief, positief, etcetera)
- codering van de informatie op de takken

Beelden
Media (papier en digitaal) en communicatie worden steeds visueler. (...) De opkomst van de beeldcultuur houdt gelijke tred met de ... tsunami van informatie. Bij het temmen en filteren hiervan, spelen visuals een grote rol. Het verklaart de opkomst van infografieken, informatie dashboards en mindmaps.

(...)

Uit onderzoek blijkt dat mensen in staat zijn zeer snel (binnen 0,3 seconden) de essenties van een beeld te begrijpen.

Trefwoorden
Het gebruik van trefwoorden blijkt in de praktijk het lastigste aspect van mindmappen. In het boek Helder denken schrijven de auteurs dat ordenen een belangrijk aspect hiervan is. Dat is precies wat trefwoorden in een mindmap doen. En dat is precies wat ze niet doen, wanneer ze niet goed gekozen zijn.

(...)

In het hart van de mindmap staat het centrale onderwerp. Op de eerste waaier hoofdtakken staan de hoofdonderwerpen. Een trefwoord op een hoofdtak moet dus zorgdragen dat er diverse ideëen onder te hangen zijn.


Filteren
Beschouw de mindmap als een boek. Het centrum is de titel van het boek; de takken de hoofdstukken. De zijtakken van een hoofdtak de tussenkopjes. De zijtakken van deze taken belangrijke, topische, trefwoorden in de tekst.

(...)

Het werken met uitsluiten trefwoorden, één per tak, maakt een mindmap niet alleen efficiënt (de mindmap dringt door tot de kern van het onderwerp), maar schift informatie zoals een goudzoeker het goud van het gruis scheidt.

(...)

De mindmap op deze manier gebruikt, is een vorm van enorme informatie-compressie. Voor de ervaren mindmapper biedt de mindmap eveneens de sleutel tot alle informatie die 'achter de mindmap zit'. Voor de consument van de mindmap (die het boek niet kent) blijft enkel de essentie van het boek. Dit is verstandig om te realiseren bij het maken van elke mindmap: is deze alleen voor de maker bedoeld als sleutel tot grote brokken informatie of voor een groter publiek om de essentie van de achterliggende informatie over te brengen.

Bron: Meer inzicht en overzicht met mindmappen - Sneller en succesvoller zakendoen, Hans Buskes