Het fragment uit 'golden balls' is een mooi illustratie van het zgn. gevangenendilemma (Prisoner's dilemma).

Het gevangenendilemma is afkomstig uit de speltheorie. Het dilemma gaat over een hypothetische situatie van een twee gevangenen die vast zitten voor een ernstig misdrijf. Het staat vast dat ze de daders zijn, maar het bewijs ontbreekt. Ze worden apart in de cel gezet en kunnen niet met elkaar communiceren. De gevangenen krijgen een voorstel:

• Blijven zwijgen leidt tot een lichte straf wegens wapenbezit zonder vergunning.
• Een van de gevangenen bekent: de zaak is rond. Degene die bekent, wordt vrijgesproken omdat hij zo goed heeft meegewerkt. Degene die niet bekende kan minstens tien jaar verwachten.
• Allebei bekennen, betekent vijf jaar gevangenisstraf voor beide gevangenen.

Het dilemma is: wat kan een gevangene het beste doen? De essentie van het dilemma is dat het voor beide verdachten samen beter is te zwijgen, maar elke verdachte alleen denkt aan zijn eigen voordeel. Ongeacht wat de ander doet, is het voor elke verdachte beter om te bekennen. Als de ander blijft zwijgen heeft bekennen voor jou namelijk het grootste voordeel. Als de ander bekent, heeft bekennen voor jou ook het grootste voordeel. Bekennen is dus de dominante strategie.

Dit probleem is dus een kwestie van vertrouwen. Zouden beide verdachten elkaar door en door vertrouwen dan zouden ze samenwerken en zouden ze beide beter af zijn. Het gevangenendilemma kenmerkt zich dan ook door het feit dat wat de ander ook doet, jij altijd dezelfde strategie kiest, de dominante strategie.

Speltheoretisch bezien is het belangrijkste kenmerk van dit 'spel' dat sprake is van een niet-nulsomspel (zero-sum game): er is sprake van een zuiver conflict, waarbij de winst van de één het verlies van de ander impliceert. Samenwerken is de optimale strategie, maar houdt wel in dat men de dominante strategie van het kiezen voor eigenbelang even opzij moet zetten.

Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Gevangenendilemma en http://www.fhamers.nl/index.php/nl/512-prisoners-dilemma