Binnen NLP wordt het bovenstaande coachingsmodel gebruikt. Dit model bestaat uit vier onderdelen:
(1) Gewenste situatie ('doeltoestand', outcome state, desired state)
In kaart brengen van ‘gewenste toestand’ of ‘gewenste ervaring’.
- Wat wil je bereiken?
- Wat wil je veranderd zien?
(2) Huidige situatie (present state)
De subjectieve ervaring zoals die nu is (in tegenstelling tot de doeltoestand)
- Waar ben je nu?
- Wat doe je nu?
(3) Hindernissen (interferences)
Datgene wat iemand verhindert om een doeltoestand te bereiken.
- Wat en/of wie houd je tegen?
(4) Hulpbronnen (resources)
‘Vermogen’ of ‘innerlijk vermogen’. Een behulpzame interne toestand, interne weergave of extern gedrag of een combinatie daarvan. Datgene wat een probleem oplost. Ook een persoon of een ding (bijvoorbeeld een boek) kan een- externe – hulpbron zijn.
- Wat en/of wie heb je nodig?
Het coachgesprek
Als er goed contact is en de kaders gesteld zijn, begint de coach met het verkennen van het probleem
en het stellen van doelen. Dit proces wordt ‘intaken’ genoemd. Daarvoor kun je goed gebruikmaken
van het coachmodel. Dit is een model dat structuur aanbrengt in wat je wel wilt en wat je niet wilt,
wat je nodig hebt en wat je tegenhoudt. Het model zorgt voor ordening, overzicht en rust. In schema
ziet het er zo uit:
De vier posities van het coachmodel zijn:
1. De gewenste situatie
Een doelomschrijving, datgene wat de inbrenger wil bereiken, het doel of zijn droom.
2. De huidige situatie
De objectieve en subjectieve weergave van de huidige werkelijkheid, datgene wat er nu aan de hand is en tevens datgene wat de inbrenger beleeft in het hier en nu.
3. De hindernissen
De belemmeringen, blokkades of weerstanden die de inbrenger ervaart, waardoor hij in de huidige
situatie blijft zitten en zijn doel nog niet bereikt heeft.
4. De hulpbronnen
Interne en externe voorzieningen, kwaliteiten, vermogens, van fysieke, mentale en emotionele aard
die voor een verandering in de beleving van de inbrenger zorgen.
Bron: https://adrivandenbrand.nl/app/uploads/De-leerkracht-als-coach.pdf
[Het NLP verandermodel (ookwel het 'coachmodel', of 'NLP werkmodel' genoemd) is een model dat mensen helpt een doel te bereiken dat ze graag willen. Op weg naar dat doel kom je hindernissen tegen die je belemmeren dat doel te bereiken. Bij hindernissen kun je denken aan beperkende overtuigingen, vervelende emoties, nare herinneringen, etc.
Naast deze hindernissen zijn er ook hulpbronnen. Deze maken het bereiken van het doel mogelijk. Hulpbronnen zijn bijvoorbeeld je eigen interne hulpbronnen zoals doorzettingsvermogen, sociaal, creatief, etc. Met het coachmodel maak je het onbewuste bewust. Je laat mensen nadenken over oplossingen en letterlijk stappen zetten. Je geeft ze inzicht in hun proces.
Het model bestaat uit vier vragen:
- Wat is de huidige situatie? Waar ben ik nu?
- Wat is de gewenste situatie? Wat wil ik bereiken?
- Welke hindernissen ervaar ik? Wat houdt mij tegen om het doel te bereiken?
- Welke hulpbronnen kan ik inzetten? Wat heb ik nodig om mijn doel te bereiken?
Bron: https://tessa-trainingen.nl/kennisbank/nlp-verandermodel/
A stapt in de Huidige Situatie en B vraagt aan A:
- Specificeer je huidige situatie.
- Waar sta je nu t.o.v. je doel?
A stapt in de Hindernissen en B vraagt aan A:
- Wat houdt je tegen om je doel te bereiken?
- Wat heeft je tegengehouden in het verleden om je doel te bereiken?
- .... en wat nog meer?
A stapt in de Hulpbronnen en B vraagt aan A:
- Wat heb je nodig om je doel te bereiken?
- Welke hulpbronnen / hulpmiddelen heb je nodig?
- Bij elke hulpbron: Heb je het ooit eerder gehad of gedaan?
- Nee? Ken je iemand die het heeft, die het is?
A stapt nogmaals in de Gewenste Situatie en B vraagt aan A:
- Wat zul je zien, horen en voelen als je dit bereikt hebt?
- Wat levert het je op?
- Met je genoemde hulpbronnen in je gedachte, kan je doen alsof je het al bereikt hebt? Alsof je het nu zou hebben?
Bron: https://www.nlp-nu.nl/kenniscentrum/technieken-begrippen/nlp-coachmodel/
The present state is the existing problem as formulated, which for most people is a recurrent issue which they have as yet failed to resolve. The desired state is what we want instead — the solution — and we have already gone through the general principles involved In enhancing self-efficacy In this area. Usually there are one or more blocks which are the interferences that prevent the solution from easily occurring. These must be removed. We then have to add resources at the various logical levels, and these will involve one or more of the diverse techniques you will read about shortly. The existing problem is framed within the twin pillars of the patient's current beliefs on the one hand, which may need updating, and ecology (the study of consequences for the whole system) on the other.
Bron: Changing with NLP: A Casebook of Neuro-linguistic Programming, Lewis Walker
Het verandermodel
Het volgende schema is bedoeld om je meer inzicht te geven in hoe het stappenplan in de praktijk werkt. Waar je staat en waar je naar op weg bent. Ofwel: als je jezelf een doel wilt stellen, dan moet je weten waar je nu (huidige situatie) staat ten opzichte van dat doel om ver-volg ns te kunnen gaan kijken waar je naar op weg wilt gaan (gewenste situatie).
Als je vanuit de huidige situatie aan de gewenste situatie denkt, kunnen er twee soorten gedachten opkomen. Je kunt denken: 'Ja, dat is wist ik wil, ik weet dat ik het kan, ik weet waar ik het kan leren, super ah ik denk aan wat er dan met mij gebeurt, ik ga ervoor'. Allerlei bekrachtigende gedachten en overtuigingen, waardoor je weet dat je dat doel zult gaan bereiken. Aan de andere kant denken mensen maar al te vaak: 'Dat werkt toch niet, we halen het niet in die tijd, bij ons in het bedrijf gaat dit toch niet lukken, we hebben dit al vaker meegemaakt en toen lukte het ook niet, of onze bedrijfscultuur laat dit niet toe.
Allemaal redenen, excuses, verklaringen waardoor de gewenste situatie moeizaam of zelfs helemaal niet bereikt wordt. Ofwel: allemaal belemmerende gedachten en overtuigingen die maken dat er veel energie verspild wordt op weg naar die gewenste situatie. Vaak passen mensen dan ook hun doelstelling aan. Dit gebeurt ook als de doelen inderdaad niet-haalbaar, niet-motiverend of als onwenselijk worden beschouwd.
Stel dat je afscheid zou kunnen nemen van die belemmerende gedachten en overtuigingen. Wat gebeurt er dan met je doel? Inderdaad: dan weet je dat je in je gewenste situatie terecht gaat komen, dat je je doel gaat bereiken. De factor Tijd maakt dat een huidige situatie nog geen gewenste situatie is; er is immers tijd nodig om van de ene situatie in de andere terecht te komen. Als er geen tijd tussen zat, was je al in de gewenste situatie.
Tijd is een mentaal begrip, iedereen beleeft tijd op zijn eigen wijze. Voor sommige mensen is tijd op zich al een belemmering, terwijl anderen juist een tijdsframe nodig hebben om enthousiast aan de slag te kunnen gaan. Zorg er daarom voor dat de tijdsbalk reëel is, dan hoeft tijd geen belemmerende factor te zijn.
Er zijn dus twee manieren om van de huidige situatie in de gewenste situatie terecht te komen: via de weg van de bekrachtigingen, of via de weg van de belemmeringen. Veelal kiest men, hoe gek het ook lijkt, de weg van de belemmeringen. Als je echter in staat bent om helder je doelen te verwoorden met behulp van het stappenplan 'Het geheim van doelen die uitkomen, dan bied je jezelf en de mensen om je heen zicht op wat het jou gaat opleveren. Daarmee creëer je interne motivatie om ermee aan de slag te gaan. Komen er dan toch nog redenen of excuses boven, dan moet je die elimineren, want als je afscheid neemt van de belemmeringen dan blijft de bekrachtigende kant over en weet je zeker dat je in de gewenste situatie terecht zult komen.
Bron: Een droom met een deadline - wat kun je met NLP in werk en privé, Eelco Wisman