E-learning-expert Wilfred Rubens bundelde de didactische principes uit drie verschillende bronnen tot het onderstaande overzicht van 15 'didactische principes voor effectieve instructie':
Didactische principes voor effectieve instructie
Inmiddels zijn er verschillende publicaties, op basis van diverse studies, verschenen over ‘bewezen’ didactische principes en bestaat er onder onderwijskundigen een behoorlijke mate van consensus dat deze principes leiden tot effectieve, efficiënte en aantrekkelijke manieren van leren. Het eerste artikel is de bijdrage First Principles of Instruction - Identifying and Designing Effective, Efficient, and Engaging Instruction, M. David Merrill (2002).
Merrill heeft een groot aantal concepten en modellen geanalyseerd en daaruit een aantal gemeenschappelijke principes voor effectieve instructie geformuleerd.
De tweede bijdrage is van Barack Rosenhine uit 2012: Principles of Instruction - Research-based strategies that all teachers should know. Rosenshine presenteert tien op onderzoek gebaseerde onderwijsprincipes, samen met suggesties voor de praktijk in de klas. De derde bijdrage is grotendeels op het werk van Rosenshine gebaseerd: Wijze
Lessen.
In Wijze lessen - twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek illustreren Tim Surma en collega-onderzoekers (2019) hoe je aan de hand van twaalf ‘evidence-informed’ instructieprincipes op een effectieve manier les kunt geven.
Volgens mij zijn op basis van Merrill (2002) en Surma cs (2019) vijftien didactisch principes voor effectieve instructie te onderscheiden:
1. Studenten werken aan realistische taken of problemen (van eenvoudig naar complex) (Merrill)
2. Activeer relevante voorkennis (Summa cs en Merrill)
3. Geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie (Summa cs)
4. Demonstreer kennis en vaardigheden en de context van realistische taken en begeleidt studenten (Merrill)
5. Gebruik voorbeelden (Summa cs)
6. Combineer woord en beeld (Summa cs)
7. Laat de leerstof actief verwerken (Summa en Merrill)
8. Achterhaal of de hele klas het begrepen heeft (Summa cs)
9. Ondersteun bij moeilijke opdrachten (Summa cs)
10. Spreid oefening met leerstof over de tijd (Summa cs)
11. Zorg voor afwisseling in oefentypen (Summa cs)
12. Gebruik toetsing als leer- en oefenstrategie (Summa cs)
13. Geef feedback die lerenden aan het denken zet (Summa cs)
14. Bevorder dat lerenden kennis integreren in hun dagelijks leven met behulp van reflectie, discussie, debat en presentatie (Merrill)
15. Leer je lerenden effectief te leren (Summa cs)
Bron: Naar een effectief, efficiënt en aantrekkelijk gebruik van leertechnologie, Wilfred Rubens